Sustainability Award (Toekomstwelzijn en MVO) eigen beheer

AZ Zeno: op weg naar eigen bio-divers ecosysteem

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen krijgt in AZ Zeno gelegen in de Knokse polders een verbindende betekenis. De hele bedrijfscultuur is gericht op duurzame zelfvoorziening, sociale verankering en biodiversiteit. Of hoe een ziekenhuis met eigen groentevelden, voedselbos en dokters-imkers flink op weg is om de meest duurzame zorginstelling van het land te worden.

Hoogzomer. AZ Zeno draait op volle toeren. In Knokke stijgt het inwonersaantal tijdens de vakantiemaanden aanzienlijk waardoor de populatie die zorgen nodig heeft evenredig stijgt. Daarnaast heerst in de keuken veel animo. De oogst wordt binnengehaald. Tientallen tomatenrassen worden geplukt en voor patiënten, medewerkers en bezoekers verwerkt tot smaakvolle salades. Honderden kilo’s augurken van eigen opbrengst worden met water, zout, suiker, azijn, zwarte peper en mosterdzaad vakkundig opgelegd. 

Om steak tartaar en diverse broodjes met garnituur van eigen makelij extra smaak te geven. Korter kan je de culinaire keten niet bedenken. “In de zomer betrekken we 80% van de groenten die we nodig hebben in onze keuken van eigen landopbrengst, in de winter is dat uiteraard aanzienlijk minder,” vertelt Pieter De Smet, catering manager en één van de stuwende krachten achter de duurzaamheidsgedachte. Die groentetuin met open velden en meterslange tunnelserres ligt op ongeveer één kilometer van het ziekenhuis. Transport wordt tot het minimum herleid net als verpakking. Ook minder fraaie exemplaren komkommers of wortelen worden in de keuken verwerkt. “Die hebben toch niets misdaan,” gekscheert Pieter De Smet terwijl hij een hilarisch Instagrammable exemplaar toont. 

De van veld tot vork aanpak is maar een deel van het verhaal. In 2022 werd een voedselbos van drie hectaren aangeplant met 2.100 fruitbomen en struiken die samen meer dan 50 groente- en fruitsoorten waar-
 onder mispels, kweeperen, vijgen, abrikozen en perziken. Daarnaast zorgen 3.500 bomen voor extra biodiversiteit. Het geheel zal niet alleen in eigen voeding voorzien. “Het bos wordt eveneens een plek voor revalidatie, therapie, educatie… een omgeving om tot rust te komen,” aldus Pieter De Smet. De jonge site te midden van de natuur heeft alles mee om zich duurzaam en maatschappelijk te verankeren. In de schapenweide werden zonnepanelen onzichtbaar in het landschap geïntegreerd. En twee artsen met imkerkwaliteiten hebben in de nabije omgeving hun activiteiten ontplooid met een stijgend aantal bij-
 enkolonies en meer biodiversiteit tot gevolg. 

Duurzaam, maatschappelijk gericht…en lekker. Een award met felicitaties van de jury!